Birol BOZKURT
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, 2024’ün ilk yarısındaki yüzde 42,54’lük yükselişle dünyada en çok artan borsa oldu. BIST 100 Endeksi önemli dünya endekslerini geride bırakarak, aylık kapanış rekorunu da tazeledi. Endeks yılın ilk yarısında gördüğü en yüksek seviyeyi de 11.088,01 puana taşıdı.
BIST 100 endeksi, yılbaşından bu yana dolar bazlı da yüzde 28,4 artış kaydederek 325,45 puana çıkarken, 2015’in şubat ayından itibaren en yüksek aylık kapanışını da gerçekleştirmiş oldu. Geçen yılı 2 trilyon 664 milyar TL piyasa değeri ile kapatan ilk on şirketin toplam değeri yılın ilk yarısında yüzde 51,9 artarak 4 trilyon 46 milyar liraya yükseldi.
İlk on şirkette bankalar ağırlıkta
Bu yıla 7 bin 470 puandan başlayan Borsa İstanbul’da en değerli 10 şirketin sıralaması 6 ayda değişti. Bazı şirketler sıralamada aşağı düşerken bazılarının önemli bir yükseliş gerçekleştirdiği görülüyor. Yılın ilk yarısında bankaların yükselişi dikkat çekti.
Piyasa değeri en yüksek on şirketin 4’ünü bankalar oluşturdu. Garanti BBVA, İş Bankası, Akbank piyasa değerlerini artırarak listedeki sıralamada yukarılara çıkarken geçen yıl listede olmayan Yapı Kredi Bankası, listeye girmeyi başardı.
Sıralamada 2023 yılsonuna göre sıralaması değişmeyen tek şirket listenin zirvesinde yer alan Koç Holding, oldu. 2023 sonunda piyasa değeri 359 milyar 590 milyon TL olan Koç Holding, yılın ilk yarısında piyasa değerini yüzde 59,94 artırarak 575 milyar 141 milyon TL’ye yükseltti.
Türk Hava Yolları üçüncü sıraya geriledi
2023 sonunda 315 milyar 468 milyon TL piyasa değeri ile ikinci sırada yer alan Türk Hava Yolları, yılın ilk yarısında değerini yüzde 35,06 artırmasına rağmen üçüncü sıraya geriledi. Aynı şekilde geçen yılı 275 milyar 531 milyon TL piyasa değeri ile üçüncü sırada tamamlayan Tüpraş, bu yılın ilk altı ayında değerini sadece yüzde 15,73 artırarak 318 milyar 884 milyon liraya yükseltebildi. Tüpraş, yılın ilk yarısında listede kendisine sekizinci sırada yer bulabildi. Piyasa değerini yüzde 51,99 artırmasına rağmen listede dördüncülükten beşinciliğe gerileyen Ford Otosan, piyasa değerini ise 259 milyar 497 milyon TL’den 394 milyar 422 milyon liraya yükseltmeyi başardı.
Piyasa değerini en fazla Garanti artırdı
Piyasa değerini geçen yıla oranla en fazla artıran şirketlerden birisi de Garanti BBVA oldu. Geçen yılı 245 milyar lira ile beşinci sırada tamamlayan banka, piyasa değerini yüzde 92,63 artırarak, 472 milyar liraya çıkarırken listede ise ikinci sıraya yükseldi. Listede sıralamasını yükselten bir diğer şirket yine bir banka oldu.
İş Bankası (C), geçen yıl 233 milyar 599 milyon TL’lik piyasa değeri ile altıncı sırada yer alırken yılın ilk yarısında piyasa değerini yüzde 69,62 artırarak 396 milyar 249 milyon liraya, sıralamasını ise dördüncü sıraya yükseltmeyi başardı. 2023’ü 205 milyar 108 milyon liralık piyasa değeri ile altıncı sırada tamamlayan Aselsan ise piyasa değerini yüzde 30,28 artırmasına rağmen 267 milyar 216 milyon liralık piyasa değeri ile kendisine dokuzunca sırada yer bulabildi.
Sasa Polyester ilk ondaki yerini kaybetti
Yine geçen yıl piyasa değeri sıralamasında 204 milyar lira ile yedinci sırada bulunan Enka İnşaat, değerini yüzde 21,05 artırarak 246 milyar 960 milyon liraya yükseltti. Şirket, yılın ilk yarısında kendisine onuncu sırada yer bulabildi. Geçen yıl 193 milyar 921 milyon liralık piyasa değeri ile sekizinci sırada yer alan Sasa Polyester, bu yıl ilk on şirket arasına giremedi.
2023’ü dokuzuncu sırada 189 milyar 904 milyon lira piyasa değerinde bitiren Akbank, yılın ilk yarısında değerini yüzde 75,38 artırarak altıncı sıraya kadar yükseldi. Geçen yıl 182 milyar 615 milyon liralık piyasa değeri ile listenin son sırasında yer alan BİM Mağazalar, bu yıl değerini yüzde 81,21 artırarak yedinci sıraya yükseldi. Geçen yıl listede kendisine yer bulamayan Yapı Kredi Bankası ise 285 milyar 510 milyon liralık piyasa değeri ile listeye yedinci sırada yer aldı.
Halka arz endeksi BİST 100’ün gerisinde kaldı
Yılın ilk yarısında sigortacılık, iletişim, bankacılık sektörleri ön plana çıkarken; bilişim, gıda-içecek ve holding sektörü BIST 100 üzerinde performans gösteren şirketler oldu. Ulaştırma endeksi BIST 100’e paralel bir seyir izlerken, Sınai, Metal Ana, Gayrimenkul, Kimya ve Taş-Toprak endeksleri BİST 100’ün gerisinde kaldılar. BIST 100 dışı hisseler de endeksin gerisinde kalırken özellikle Halka Arz endeksi BIST 100’ün epeyce gerisinde kaldı. Sektör endeksleri detaylı incelendiğinde, yılbaşından bu yana bankacılık endeksi yüzde 73,56 ve holding endeksi yüzde 46,34 yükseldi. Yılbaşından bu yana tüm sektör endeksleri yatırımcısını sevindirirken, en çok kazandıran yüzde 98 artış ile sigortacılık oldu.
100 şirketin 78’i değer kazanırken 22’si kaybetti
Bu süreç hisse bazlı incelendiğinde BIST 100 endeksine dahil hisselerden 78’i değer kazanırken, 22’si değer kaybetti. Yılın ilk çeyreğinde en fazla yükseliş kaydeden hisseler arasında yüzde 141,40 ile Tav Havalimanları, yüzde 122,94 ile Mavi Giyim ve yüzde 107,82 ile Ülker ilk üç sırada yer alırken, Qua Granite yüzde 41,46, Europower Enerji yüzde 36,85 ve Hektaş yüzde 36,42 ile en çok değer kaybeden şirketler oldu.
